(راهنمای کامل پیگیری دعاوی دیجیتال در ایران)
مقدمه
تا حالا شده تو اینستاگرام یا دیوار یه چیزی بخری و فروشنده غیبش بزنه؟ یا یه پیامک جعلی برات بیاد و حساب بانکیت خالی بشه؟ کلاهبرداری‌های دیجیتال دیگه فقط یه خبر دور و بر نیستن؛ هر روز دارن تو زندگی ما اتفاق می‌افتن. اما سوال اینجاست: وقتی اینجوری گیر می‌افتی، قانون چطور می‌تونه کمکت کنه؟ من، زهرا ایزانلو، وکیل پایه یک دادگستری تو مشهد، با بیش از ۵ سال تجربه تو دعاوی کیفری، اینجا یه راهنمای قدم‌به‌قدم براتون نوشتم که هم حق‌تون رو بشناسید، هم بدونید چطور باید دنبالش برید.
بخش ۱: کلاهبرداری دیجیتال یعنی چی و چرا باید جدی بگیریم؟
شاید فکر کنی کلاهبرداری فقط مال کوچه و خیابونه، ولی الان تو چت‌های تلگرام، آگهی‌های سایت‌ها و حتی ایمیل‌هات هم کمین کردن. از هک کردن پیج اینستاگرام و خالی کردن حساب تا فروش جنس تقلبی تو دیوار، این دعاوی دیجیتال هر روز بیشتر می‌شن. فقط تو سال گذشته، پلیس فتا گزارش داده که جرایم سایبری تو ایران ۳ برابر شده. چرا جدی بگیریم؟ چون اگه دیر بجنبی، نه پولت برمی‌گرده، نه اعصابت سر جاش می‌مونه!
بخش ۲: اولین قدم بعد از کلاهبرداری چیه؟ خودت رو نباز!
فرض کن تو یه گروه تلگرامی به یه نفر اعتماد کردی و پول ریختی، ولی دیگه جوابتو نمی‌ده. چیکار می‌کنی؟ اول از همه، خودت رو نباز. سریع هر مدرکی داری (اسکرین‌شات چت، فیش واریز، لینک آگهی) رو نگه دار. بعدش برو سایت پلیس فتا (cyberpolice.ir) و گزارش بده. این مدارک مثل نقشه راهن، بدونشون نمی‌تونی تو دادگاه چیزی رو ثابت کنی. یه نکته: اگه شماره حساب داری، همون لحظه به بانک زنگ بزن و بگو که تراکنش مشکوکه؛ شاید بتونن جلوی انتقال پول رو بگیرن.
بخش ۳: شکایت رو چطور شروع کنی؟ مراحل قانونی که نمی‌دونی!
حالا که مدارک رو جمع کردی، باید شکایتت رو رسمی کنی. برو کلانتری یا مستقیم دفتر خدمات قضایی و یه شکواییه تنظیم کن. تو شکواییه بنویس: “من از شخص ناشناس به جرم کلاهبرداری اینترنتی شکایت دارم.” تاریخ، مبلغ، و جزئیات رو دقیق بگو. بعدش پرونده‌ات می‌ره پلیس فتا برای تحقیق. اگه IP یا شماره تلفنی از کلاهبردار داری، شانس پیدا کردنش بیشتره. اینجا صبر و پیگیریت خیلی مهمه؛ چون این پروسه گاهی چند ماه طول می‌کشه.
بخش ۴: وکیل تو دعاوی دیجیتال چه فرقی می‌تونه بکنه؟
شاید بگی خودم می‌رم دنبال کارم، چرا وکیل بخوام؟ جواب اینه: یه وکیل مثل من که تو دعاوی کیفری تجربه داره، می‌تونه جاهایی که خودت گم می‌شی، راه رو برات باز کنه. من، زهرا ایزانلو، با سماجت و دقت، پرونده‌های کلاهبرداری دیجیتال رو دنبال کردم؛ از تنظیم شکواییه درست و حسابی تا پیگیری تو دادسرا و گرفتن حق موکل. قانون پیچیده‌ست، ولی من با پشتکارم مطمئن می‌شم که کار به نتیجه برسه.
بخش ۵: چطور جلوی کلاهبرداری بعدی رو بگیری؟
حقت رو پس گرفتی، ولی نمی‌خوای دوباره گیر بیفتی، درسته؟ قبل از هر پرداختی، از طرف مقابل مدارک شناسایی بخواه. تو سایت‌های ناشناس بدون نماد اعتماد الکترونیک خرید نکن. رمز کارتت رو هر چند ماه عوض کن و به لینک‌های مشکوک کلیک نکن. اینا ساده‌ست، ولی جلوی خیلی از دردسرها رو می‌گیره.
نتیجه‌گیری
کلاهبرداری دیجیتال یه تهدید واقعیه، ولی قانون راه برگشت داره، اگه درست دنبالش بری. من، زهرا ایزانلو، با تجربه‌ام تو دعاوی کیفری، آماده‌ام که تو این مسیر کنارت باشم. اگه گرفتار شدی، مشاوره اولیه‌ام رایگانه؛ همین حالا تماس بگیر تا با خیال راحت شروع کنیم و حقت رو پس بگیریم!”